Europejski Dzień Walki z Handlem Ludźmi
Przestępstwo handlu ludźmi jako współczesna forma niewolnictwa stanowi jedną z najcięższych zbrodni, godzącą w podstawowe wartości człowieka, jakimi są wolności i godność ludzka. Zwalczanie tego procederu stanowi wyzwanie dla całej Unii Europejskiej. 18 października obchodzony jest Europejski Dzień Walki z Handlem Ludźmi. Polska Policja po raz kolejny bierze aktywny udział w realizacji tego przedsięwzięcia.
Handel ludźmi jest trzecim, po handlu bronią i narkotykami, najbardziej dochodowym przestępstwem na świecie. Każdego roku sprawcy zyskują na handlu ludźmi około 32 bilionów USD (dane wg Biura Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości). To właśnie olbrzymi zysk, przy jednocześnie niskich nakładach finansowych, sprawia, iż co roku około 2 mln ludzi pada jego ofiarą. Najbardziej narażone są kobiety i dzieci. Współczesne niewolnictwo może przybierać formę wykorzystania seksualnego, pracy przymusowej, handlu organami, zmuszania do żebractwa lub przymusowego małżeństwa. Nowym przejawem tego procederu jest wykorzystanie ludzi do wyłudzania świadczeń socjalnych i zasiłków.
Dominującą formą wykorzystania ofiar handlu ludźmi jest ich eksploatacja seksualna. Jednakże ostatnie lata wskazują na wyraźny wzrost wykorzystania ofiar do pracy przymusowej, także Polaków. Z danych przekazanych przez National Crime Agency obywatele polscy w 2013 r. stanowili w Wielkiej Brytanii drugą największą grupę ofiar handlu ludźmi, w większości wykorzystywanych do pracy przymusowej. Wejście Polski do strefy Schengen, tym samym możliwość swobodnego przekraczania granic, spowodowała, iż Polska z kraju wyłącznie pochodzenia ofiar stała się krajem zarówno ich tranzytu, jak i przeznaczenia. Ofiary pochodzą głównie z krajów Europy Wschodniej, tj. Ukrainy, Bułgarii, Rumunii, a także państw azjatyckich – Tajlandii, Chin. Polskie ofiary wykorzystywane są głównie w krajach Europy Zachodniej – w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Niemczech.
Ponieważ zwalczanie handlu ludźmi jest jednym z priorytetów Komendanta Głównego Policji, 22 stycznia 2014 r. w Biurze Służby Kryminalnej KGP powołano Wydział do Walki z Handlem Ludźmi. Jego zadaniem jest zwalczanie handlu ludźmi, sutenerstwa, stręczycielstwa i kuplerstwa, a także zwalczanie pedofilii i pornografii dziecięcej. W komendach wojewódzkich Policji oraz w Komendzie Stołecznej Policji funkcjonują etatowe wojewódzkie zespoły dw. z handlem ludźmi, umiejscowione w strukturach wydziałów kryminalnych (łącznie 64 funkcjonariuszy). Z kolei we wszystkich zarządach CBŚP KGP działają nieetatowi koordynatorzy (22 funkcjonariuszy) zajmujący się zagadnieniem zwalczania handlu ludźmi.
Na poziomie krajowym polska Policja w walce z handlem ludźmi współpracuje z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i instytucjami użyteczności publicznej, takimi jak: Krajowe Centrum Interwencyjno-Konsultacyjne dla Ofiar Handlu Ludźmi, Fundacja „La Strada”, Fundacja „Dzieci Niczyje”, ITAKA – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych, Stowarzyszenie „PoMOC”, Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji. Z uwagi na międzynarodowy charakter przestępstwa handlu ludźmi podejmowane są też działania wykraczające poza granice naszego kraju. Policja współpracuje z polskimi i zagranicznymi oficerami łącznikowymi, a także międzynarodowymi instytucjami policyjno-prokuratorskimi, tj. Interpolem, Europolem, Eurojustem (Europejska Jednostka Współpracy Sądowej), Frontexem (Europejska Agencja Zarządzania Współpracą Operacyjną na Granicach Zewnętrznych Państw Członkowskich Unii Europejskiej). Ponadto polska Policja bierze udział w europejskiej platformie przeciwko zagrożeniom przestępczością „EMPACT”, składającej się m.in. z przedstawicieli 24 krajów Unii Europejskiej, Szwajcarii, a także Komisji Europejskiej. W ramach tej platformy ustalane są główne cele i zadania w zakresie zwalczania i zapobiegania handlowi ludźmi w Europy.
W ramach obchodów Europejskiego Dnia Walki z Handlem Ludźmi upubliczniono, utworzoną w Wydziale do Walki z Handlem Ludźmi BSK KGP, skrzynkę e-mailową: handelludzmibsk@policja.gov.pl. Dzięki niej będzie można przesłać Policji informacje o wszelkich przejawach handlu ludźmi, co pozwoli m.in. zapobiec kolejnym ludzkim tragediom. Dodatkowo utworzono specjalny numer infolinii: 664 974 934 – będzie ona obsługiwana przez policjantów Wydziału dw. z Handlem Ludźmi BSK KGP. Dzwoniąc pod ten numer, będzie można przekazać informacje dotyczące zaróno handlu ludźmi, jaki i pedofilii czy pornografii dziecięcej. Infolinia ta będzie również wykorzystywana do kontaktów z organizacjami pozarządowymi, co pozwoli na jak najszybsze zapewnienie ofiarom handlu ludźmi właściwej pomocy.
(BSK KGP / mg)
W KWP w Olsztynie, jak w innych jednostkach w kraju został powołany specjalny zespół do zwalczania handlu ludźmi. W każdej komendzie powiatowej pracuje koordynator działań kryminalnych w tym zakresie.
Policjanci ci współdziałają ze Strażą Graniczną, celnikami, organizacjami pozarządowymi, instytucjami opieki społecznej, w zakresie cudzoziemców z urzędem wojewódzkim a także z instytucjami poza granicami Polski. Koncentrują się na rozpoznaniu zjawiska, monitorowanie Internetu, środowisk mogących uczestniczyć w handlu ludźmi związanych min. z prostytucją, żebractwem. Wiele działań operacyjnych i dochodzeniowo-śledczych skupia się na eliminacji pedofilii, czy pornografii dziecięcej.
Efekty
W tym roku policjanci z Warmii i Mazur zakończyli 53 śledztwa dotyczące pedofilii. zarzuty usłyszało w nich 27 podejrzanych. Kolejnych 8 spraw, w których zatrzymano 5 podejrzanych dotyczyło dziecięcej pornografii. Policjanci prowadzili także 9 postępowań związanych ze zjawiskiem prostytucji. 8 osób usłyszało zarzuty stręczycielstwa, czy sutenerstwa.
Przykłady realizacji
Policjanci z KWP w Olsztynie i regionu niespełna miesiąc temu uczestniczyli w międzynarodowej operacji „Archimedes” koordynowanej przez Europol. Działania policjantów i współpracujących służb koncentrowały się na ujawnianiu i zwalczaniu handlu ludźmi oraz przestępczości przeciwko mieniu. W sumie w ciągu dwóch dni kilkuset policjantów wspieranych przez strażników granicznych skontrolowało ponad 800 osób, tyle samo aut oraz ponad 350 miejsc. W sumie zatrzymano 10 osób, z których 6 usłyszało zarzuty związane z posiadaniem środków odurzających, kradzieżami i włamaniami, a kolejne 4 odpowiedzą za czerpanie korzyści majątkowych z prostytucji. W tym gronie są właściciele olsztyńskich i ostródzkich agencji towarzyskich oraz taksówkarz współpracujący z nimi.
Natomiast w grudniu 2013 r. w Olsztynie policjanci Wydziału Kryminalnego KWP w Olsztynie wspólnie z funkcjonariuszami CBŚ zatrzymali w sumie 6 osób. Pod nazwą „Wynajem pokoi” funkcjonowała rodzinna „firma”. W rzeczywistości była to agencja towarzyska. Właściciele agencji – małżeństwo, ich syn, brat właścicielki, zaprzyjaźniona barmanka i jej mąż usłyszeli zarzuty czerpania korzyści majątkowych z prostytucji oraz uczynienia z przestępstwa stałego źródła dochodu.
Policyjna walka i społeczna wiedza na temat przeciwdziałania i zwalczania handlu ludźmi
Walka z handlem ludźmi to priorytet w naszych działaniach - powiedział kom. Krzysztof Pytlarczyk Zastępca Naczelnika Wydziału Kryminalnego KWP w Olsztynie - Powstały specjalne komórki skupiające policyjnych ekspertów w tej dziedzinie. Przestępcy trudniący się handlem ludźmi uderzają w ludzką godność. Osoby pokrzywdzone są wykorzystywane do przymusowej pracy, także w gospodarstwach domowych, żebractwa, handlu organami, prostytucji lub innych usług o charakterze seksualnym. W krajach azjatyckich i afrykańskich głównym celem handlu ludźmi jest praca przymusowa, natomiast w Europie i Ameryce częstsze jest wykorzystywanie seksualne. Najbardziej narażone są kobiety.
Działania prewencyjne
W tygodniu poprzedzającym Europejski Dzień Walki z Handlem Ludźmi oraz w tygodniu po 18 października, policjanci naszego garnizonu spotykają się z młodzieżą gimnazjalną oraz uczniami szkół ponadgimnazjalnych, by ostrzec ich przed ryzykiem, jakie niesie ze sobą praca za granicą. Podczas wizyt w placówkach oświatowych funkcjonariusze mówią o przepisach prawa, które stanowią, że handel ludźmi to przestępstwo, wyjaśniają pojęcie handlu ludźmi oraz uczą, jak nie stać się ofiarą tego procederu.
Policjanci odwiedzają powiatowe urzędy pracy, gdzie na tablicach informacyjnych, obok ofert pracy zagranicznej, umieszczają ulotki informacyjne z przestrogami dla ludzi szukających zatrudnienia. Materiał w formie elektronicznej umieszczany jest również na stronach internetowych powiatowych urzędów pracy.
Zanim zdecydujesz się na wyjazd do pracy za granicą!
-
Dokładnie sprawdź miejsce pracy, którą planujesz podjąć oraz osobę lub firmę, która planuje Cię zatrudnić!
-
Dopełnij wszelkich koniecznych formalności.
-
Ubezpiecz się od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia za granicą
-
Zrób kserokopie dokumentów, które planujesz zabrać ze sobą i zostaw je najbliższym. Dołącz do nich aktualną fotografię,
-
Wszystkie informacje dotyczące miejsca pracy i warunków zatrudnienia przekaż bliskim. To pozwoli na odnalezienie Cię za granicą,
-
Zostaw bliskim adres zamieszkania za granicą oraz numer kontaktowy. Ustal częstotliwość i formę kontaktowania się,
-
Zabezpiecz swój paszport i dowód osobisty. Nigdy nikomu go nie oddawaj. Pamiętaj, że gdy stracisz dokumenty pomoże Ci najbliższa polska placówka dyplomatyczna,
-
Zorientuj się, czy w kraju do którego wyjeżdżasz działa organizacja pozarządowa, która może udzielić pomocy,
-
Zapisz numer telefonu najbliższego konsulatu w kraju, do którego jedziesz.
Pamiętaj, że masz prawo do:
-
uzyskania umowy o pracę – najlepiej w języku polskim;
-
żądania pokwitowania za wręczenie pieniędzy pośrednikowi;
-
zastanowienia się przed podjęciem ostatecznej decyzji. Pośpiech nie jest dobrym doradcą. Nie zgadzaj się na szybki wyjazd.
-
Zanim podpiszesz umowę, dokładnie przeczytaj jej treść i zastanów się, czy odpowiadają Ci warunki.
Rozważając możliwość wyjazdu do pracy za granicę warto skontaktować się z:
Krajowym Centrum Interwencyjno-Konsultacyjnym dla Ofiar Handlu Ludźmi, które pomaga osobom zamierzającym wyjechać, a także ofiarom handlu ludźmi pod numerem telefonu: 0 22 628 01 20, swoje pytanie można także wysłać pod adres e-mail: info@kcik.pl
Pomocy i porad udzielą także:
Fundacja Przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada”, tel. 022 628 99 99, www.strada.org.pl, e-mail:strada@pol.pl, www.handelludzmi.eu strona, na której można znaleźć informacje o instytucjach realizujących zadania związane z przeciwdziałaniem handlowi ludźmi oraz ze wsparciem osób poszkodowanych.
Żebractwo
Przy okazji Europejskiego Dnia Walki z Handlem Ludźmi warto podkreślić fakt, iż to zjawisko niejednokrotnie może być powiązane z niepokojącym procederem wykorzystywania i zmuszania do żebractwa, które kojarzone jest najczęściej z problemem bezrobocia i bezdomności, co budzi powszechne niezadowolenie społeczne i ma wpływ na poczucie bezpieczeństwa.
O ile handel ludźmi stanowi w polskim prawie przestępstwo określone w art. 189a kk i kto dopuści się jego popełnienia podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od 3 lat, o tyle kwestie odpowiedzialności karnej za żebranie i zmuszanie do tego procederu regulują przepisy art. 58 i art. 104 Ustawy Kodeks Wykroczeń. W myśl tych przepisów, kto mając środki egzystencji lub będąc zdolnym do pracy, żebrze w miejscu publicznym, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1.500 zł. albo karze nagany, natomiast kto skłania do żebrania małoletniego lub osobę bezradną albo pozostającą w stosunku zależności od niego lub oddaną pod jego opiekę, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
Policjanci pełniący codzienną służbę na terenie naszego województwa, reagują na osoby żebrzące, wśród których pojawiają się także małoletnie dzieci. W I półroczu lat 2011 – 2014 policjanci ujawnili wykroczenia:
-
z art. 58 kw (żebranie w miejscu publicznym…):
I połowa 2011 roku – 23 wykroczenia (z czego 16 z art. 58 § 1 kw)
I połowa 2012 roku – 23 wykroczenia (z czego 17 z art. 58 § 1 kw)
I połowa 2013 roku – 40 wykroczenia (z czego 34 art. 58 § 1 kw)
I połowa 2014 roku – 87 wykroczeń (z czego 25 art. 58 § 1 kw). -
z art. 104 kw (skłanianie do żebrania …):
I połowa 2011 roku – 23 wykroczenia
I połowa 2012 roku – 5 wykroczeń
I połowa 2013 roku – 9 wykroczeń
I połowa 2014 roku – 18 wykroczeń.Bądźmy świadomi tego, że proceder żebrania jest problemem społecznym uwarunkowanym w dużej mierze sytuacją ekonomiczną w kraju, a niejednokrotnie może też być efektem handlu ludźmi.
KWP Olsztyn